schrijfinspiratie
Woordenkabinet
a t/m n
In het woordenkabinet, onze ‘schrijfwiki’, vind je meer dan 75 schrijfonderwerpen op alfabet.
In iedere lade vind je informatie en een link naar schrijfspecialisten die je verder kunnen helpen.
woordenkabinet - ikwilschrijven.nl
klik op een lade om de schrijfwiki te openen
A - B
Art Journals zijn geïllustreerde dagboeken die doen denken aan oude schoolagenda’s. Met een combinatie van woord en beeld vang je jouw dag. Je maakt alles zelf, en alles mag: knippen, scheuren, plakken, tekenen, kalligraferen, kleuren, stempelen en schrijven. Het maken van een Art Journal is geliefd over de hele wereld.
Al sinds de 16e eeuw worden er beeldgedichten geschreven. Als inspiratiebron is beeldende kunst onverminderd populair; en niet voor niets. In de verbinding tussen woord en beeld kun je een persoonlijke kijk delen, het beeld een stem geven of er zelf mee in gesprek gaan, het onzichtbare zichtbaar maken. Op Instagram is het genre een ware hype.
Zie ook: gedichten /poëzie schrijven, schrijven en kunst, internetgedichten
Een biografie is een beschrijving van iemands leven, waarin naast feitelijke gebeurtenissen een beeld wordt geschetst van karakter en achtergrond. Als bron wordt naast historisch materiaal vaak gebruik gemaakt van privémateriaal zoals brieven, memoires en dagboeken. Na een overlijden wordt er vaak gevraagd naar een korte biografische schets, ook wel levensbericht of necrologie genoemd.
Zie ook: Levensverhaal/ autobiografie
Een blog is een persoonlijk artikel op internet. Met een blogartikel kun je mensen inspireren, je mening verkondigen, beleid beïnvloeden of klanten aan je binden. Websites waar regelmatig nieuwe blogs verschijnen worden eerder gevonden via zoekmachines.
Veel mensen dromen ervan om ooit een boek te schrijven. Een boek met één langer verhaal of meerdere korte verhalen, of een verzameling van columns, blogs, gedichten, tips, recepten of lesideeën op een bepaald gebied. Het begint met een onderwerp of idee, vervolgens zijn er veel mogelijkheden om er een boeiend geheel van te maken.
Ontdek bij wie en waar je verder komt>>
Kijk ook eens bij manuscriptbegeleiding, literair advies , schrijfcoach, schrijfconsult
C - E
In columns delen schrijvers een uitgesproken visie op de actualiteit of een specifiek onderwerp, bijvoorbeeld voetbal of de natuur. Er zijn ook columns over het persoonlijke leven van de auteur. Een goede column roept verschillende reacties op: de lezers zijn het er helemaal mee eens of juist helemaal niet.
Copywriting is het schrijven van korte, wervende teksten. Slogans, slagzinnen, pakkende teksten voor websites, blogartikelen, folders, en nieuwsbrieven. SEO-copywriters zijn gespecialiseerd in het schrijven van teksten die gericht zijn op de vindbaarheid door zoekmachines.
Creatief schrijven doe je voor je plezier, om gevoelens en emoties een plek te geven, je denken lenig te maken, expressie te geven aan ideeën en gedachten of je leven te doorgronden.
Omdat er niet één vaste aanpak is, kun je experimenteren met verschillende vormen en technieken en met allerlei genres: proza, poëzie, autobiografisch schrijven en literaire non-fictie.
In een dagboek worden persoonlijke (dagelijkse) belevenissen beschreven. Vaak voor eigen plezier, soms voor het krijgen van inzicht. Maar er kan meer: door zorgvuldig analyseren en op zoek te gaan naar verbanden en patronen kunnen uit dagboekfragmenten betekenisvolle verhalen tevoorschijn komen.
Bij wie en waar>>
Zie ook: biografie, familiegeschiedenis, levensverhaal/autobiografie
Gedichten zijn er in allerlei vormen. Hedendaags en eeuwenoud, vormvast en vrij: er zijn afscheidsgedichten, ballades, beeldgedichten, feestgedichten en flarfs; haiku, kinderrijmpjes, plezierdichten, poetry slam en puntdichten; readymades, sixpacks, sonnetten, spoken word, straatpoëzie, trioletten – en nog veel meer.
Bij wie en waar>>
Zie ook: gedichten / poëzie schrijven, gedichten voordragen
Steeds meer auteurs en uitgeverijen kiezen er voor om hun boeken ook digitaal uit te brengen. Het vormgeven van zo’n uitgave vraagt speciale aandacht, zeker wanneer er in de ‘papieren’ versie afbeeldingen of tabellen zijn gebruikt.
Het schrijven van educatief materiaal is maatwerk. Helder, met een goede structuur, kort en bondig zonder iets weg te laten. Lesbrieven, lespakketten, modules, instructieboekjes, infobladen, werkbladen, modules, projectbeschrijvingen; pas als ze goed geschreven zijn wordt er mee gewerkt.
Teksten moet je vloeiend kunnen lezen. Ze moeten kloppen en tot de verbeelding spreken. Bijna iedere schrijver wordt na verloop van tijd blind voor zijn of haar eigen werk: een eindredacteur geeft suggesties en corrigeert, zodat een tekst staat als een huis.
Bij wie en waar>>
Zie ook: individuele schrijfbegeleiding, manuscriptbeoordeling, proeflezers / meelezers, uitgeven
In een literair essay onderzoek je al schrijvend een bepaald onderwerp. Dat begint met een centrale vraag; die wordt verkend met beelden, herinneringen, associaties en verrassende gedachtesprongen. Door het zoeken naar verbanden en relaties kunnen nieuwe inzichten ontstaan. Als literair genre biedt het ruimte om non-fictie een verhaal te geven.
F - G
Het is bijzonder om je te verdiepen in het leven van je familie. De achtergrond te leren kennen van een verre tante of een overgrootmoeder. Om uit alle informatie een boeiend verhaal te laten ontstaan moet je keuzes maken, dingen weglaten, vereenvoudigen. Zorgen dat er ruimte is voor de lezer om er ook iets van zichzelf in te herkennen.
Fantasy is de verzamelnaam voor verhalen waarin magie, verzonnen werelden en niet-bestaande wezens een rol spelen. Ook science-fiction, horror en magisch realisme vallen in deze categorie. Vaak spelen de verhalen zich af op de grens van twee werelden. Het is de kunst geloofwaardig te schrijven en tegelijkertijd de lezer te verrassen.
Wie werk maakt van een tekst kan baat hebben bij iemand die meeleest of er met een professionele blik naar kijkt. Meelezers of schrijfcoaches kunnen fungeren als stok achter de deur en een tekst vlot trekken met gericht advies en opbouwend commentaar.
Kijk ook bij Literair advies / schrijfadvies , proeflezers / meelezers, schrijfcoach
Bijna iedereen in Nederland leest gedichten, luistert er naar of schrijft ze. Ze worden vaak gedeeld bij belangrijke momenten, ter herinnering, om te vieren, te troosten of om iemand te versieren. Voor de een zijn gedichten puur taalplezier, voor de ander een manier van uiten. Gedichten zijn er in allerlei vormen, soorten en maten. Het zijn altijd ‘verdichte’ teksten: met weinig woorden wordt veel gezegd.
Lees ook: moeten gedichten rijmen?
Zie ook: dichtvormen
Van oudsher worden bij belangrijke gebeurtenissen gedichten geschreven en voorgedragen. Gelegenheidsgedichten sieren geboortekaartjes, huwelijksaankondigingen en overlijdensberichten; bij een jubileum of afscheid ontbreken ze zelden.
Sinds 2000 is er in Nederland een Dichter des Vaderlands die gedichten schrijft bij actuele gebeurtenissen van belang. In Amerika kreeg het gedicht dat Amanda Gorman voordroeg tijdens de inauguratie van Joe Biden wereldwijd aandacht.
Zie ook: gedichten / poëzie schrijven, Sinterklaasgedichten / Sinterklaasrijm
Een boek schrijven is niet voor iedereen haalbaar. Wil je toch dat het er komt, dan zijn er professionals die je kunnen helpen. Een ghostwriter zorgt ervoor dat jouw verhaal precies volgens jouw wensen op papier komt te staan. Met uiteraard jouw naam eronder, of op de kaft.
H - K
Drie versregels met in totaal 17 lettergrepen vormen samen een natuurgedicht dat één ademtocht lang is. Dat is de Haiku. Deze oude Japanse dichtvorm is zeer geliefd; in Nederland en Vlaanderen zijn diverse Haikuverenigingen en Haikukringen en er worden regelmatig wedstrijden georganiseerd.
Een schrijfcoach geeft individuele begeleiding bij het schrijfproces. Hij of zij gaat in op specifieke vragen, adviseert en helpt bij het vinden van oplossingen voor valkuilen. Met individuele begeleiding ontwikkel je jouw schrijverschap, waardoor je teksten beter tot hun recht komen.
Zie ook: schrijfcoach
Voor het maken van internetgedichten halen schrijvers hun inspiratie van internet. Er zijn geen vaste regels bij het schrijven. Volzinnen of losse woorden, met of zonder leestekens, wel of geen klankverbanden of rijmschema’s; het gaat vooral om taalspel en zeggingskracht.
De basis is een selectie aan opvallende, grappige of alledaagse teksten. Soms wordt er gebruik gemaakt van een zoekmachine. Een van de meer bekende genres is Flarfen.
Zie ook: Readymade
Een journalist vergaart nieuws en informatie over gebeurtenissen uit de actualiteit en situaties van belang. Deze worden met een groot publiek gedeeld via nieuwsberichten, verslagen, interviews, reportages, opiniestukken, achtergrondverhalen en columns. Audiovisuele journalistiek biedt mogelijkheden om journalistieke vaardigheden te combineren met fotografie, radio of televisie.
Zie ook: persberichten schrijven
Bij het schrijven voor kinderen is het van belang de juiste toon te vinden, want zij zijn kritische lezers en luisteraars. Met kennis van zaken over een goede opbouw, gedoseerde spanning, geloofwaardigheid, fantasie, humor én inzicht in de ontwikkeling van kinderen kun je veel bereiken.
Zie ook: prentenboek
Het korte verhaal is de sprint van de literatuur. In een kort verhaal staat geen woord te veel, en toch past alles er in: verrassende plots, spanningsopbouw, levendige dialogen en geloofwaardige personages. Aparte genres binnen de korte verhalen zijn de Six Word Stories en het Zeer Korte Verhaal, meestal kortweg ZKV genoemd.
L - N
In een levensverhaal of autobiografie laat je anderen zien wij jij bent en wat in jouw leven van belang is. Het schrijven is vaak een intensief en boeiend proces.
Zie ook: biografie, dagboek, familiegeschiedenis
Het schrijven van een originele rap, song- of liedtekst is meer dan alleen woorden op muziek zetten. Taalgebruik speelt een belangrijke rol en een goedgekozen invalshoek is minstens even belangrijk als klank en ritme.
Zie ook: spoken word, straatpoëzie
Light Verse is een genre binnen de poëzie met luchthartige, humoristische en satirische gedichten. Naast het gebruik van woordspelingen en droge humor zijn ritme en rijm cruciaal. Bekende voorbeelden van Light Verse zijn limerick en ollekebolleke. Die laatste is bedacht door taalvirtuoos Drs. P. Deze onbetwiste meester van het genre gaf het de Nederlandse naam plezierdichten.
Zie ook:
De limerick is een populaire dichtvorm met een verrassende, humoristische of dubbelzinnige inhoud. De moeilijkheidsgraad bij het schrijven word nogal eens onderschat: een limerick moet aan veel technische eisen voldoen én grappig zijn.
Zie ook: Light Verse / plezierdichten
Literair advies is een specifieke vorm van feedback, waarbij teksten worden geanalyseerd en beoordeeld op literaire aspecten. Het geeft schrijvers de gelegenheid om hun werk te verfijnen.
Zie ook: redactiewerk, schrijfcoach, feedback op tekst / meelezen
Een manuscriptbeoordeling is een grondige, objectieve analyse van een tekst, waarin wordt aangegeven wat er al goed is en wat beter kan.
Met concrete aanwijzingen voor verhaalopbouw, uitwerken van de thematiek, leesbaarheid of schrijfstijl kan het manuscript naar een hoger plan getild worden.
Zie ook: uitgeven
Wie het Nederlands niet als moedertaal heeft en het onder de knie wil krijgen kan NT2-lessen volgen. Je leert er Nederlands spreken en schrijven en je kunt er oefenen voor Staatsexamens of het inburgeringsexamen.
Vind je in het woordenkabinet toch niet direct wat je zoekt? Zoek je iets anders?
Laat het ons weten: we denken graag met je mee.
Het woordenkabinet is een idee van Marja van Rossum en Marcel Vaandrager
Dit woordenkabinet is een idee van
Marja van Rossum en Marcel Vaandrager